به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ باوجود گذشت تقریبا سه روز از اعلام رسمی نتیجه انتخابات آمریکا و پیروزی بایدن که با حرف و حدیثهایی هم از سوی ترامپ همراه است، هنوز مُهری بر حکم ریاست جمهوری جو بایدن زده نشده، اما اینجا اصلاحطلبان، رسانه های آنها و ستاد انتخاباتیشان تحلیلهای گوناگونی را درخصوص بازگشت آمریکا به برجام و حضور دوباره ایران سر میز مذاکره را مطرح میکنند.
درادامه تعدادی از روزنامههای اصلاح طلب که در این چند روزه به موضوع انتخابات آمریکا و بازگشت جو بایدن به برجام پرداختهاند را بررسی خواهیم کرد؛
روزنامه «ابتکار» پیروزی بایدن را اتفاقی مهم برمیشمارد که میتواند از حجم فشارها به ایران بکاهد و زمینه رفع بخش قابل توجهای از تحریمها را ایجاد کند.
این روزنامه در گزارش تحلیلی خود مینویسد:
«بعد از پیروزی جو بایدن در رقابت با دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، بحث بازگشت این کشور به برجام داغ شده است، اتفاقی که میتواند از حجم فشارها به ایران بکاهد و زمینه رفع بخش قابل توجهای از تحریمها را که در دوران ترامپ اعمال شده بودند را فراهم بیاورد.
به گزارش فرارو، سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه بایدن و حزب دموکرات در مانیفست سیاسی خود قبل از انتخابات اعلام کردند که میخواهند به برجام برگردند، گفت: البته راه برای بازگشت به برجام بسته نیست. میز مذاکرات برجام و میز ۱+۵ را ما ترک نکردیم آنها ترک کردند و میتوانند دوباره برگردند، ولی چالشهایی هم وجود دارد.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه تاکید کرد: باید بپذیریم در چهار سال گذشته واقعیاتی اتفاق افتاده و تحولاتی در عرصه میدانی و سیاسی رخ داده که باید مد نظر قرار بگیرد و در مورد آن صحبت و تفاهم شود. اینطور نیست که برجام دروازهای باشد که هر کس هر وقت خواست برود و هر وقت خواست برگردد به هر حال قواعد و شرایطی دارد که باید مذاکره کرد، ولی راه بازگشت باز است.»
روزنامه «آرمان ملی» عملکرد اصولگرایان را نسبت به انتخابات آمریکا مورد بررسی قرار میدهد و در تحلیلش بیان میکند که آنها امروز برای مذاکره با آمریکا از یکدیگر سبقت میگیرند در حالی که تا دیروز مخالف این موضوع بوده اند.
این روزنامه هم در گزارش تحلیلی نسبت به انتخاب بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا مینویسد:
«اصولگرایان، از یکسو در گذشته مذاکره با آمریکا را خلاف موازین انقلابی میدانستند و از سوی دیگر امروز برای مذاکره از یکدیگر سبقت میگیرند. اصولگرایان دلواپس درصدد آن هستند تا به هر نحوی مانع نقش اصلاحطلبان و میانهروها در تحولات کشور شوند؛ همانهایی که 19 اردیبهشت 97 به تشویق آتش زدن پرچم آمریکا در مجلس پرداختند اکنون داعیه مذاکره را دارند مانند حمیدرضا ترقی عضو ارشد حزب موتلفه که چند روز قبل گفته بود:«متاسفانه هر وقت مذاکرات توسط اصلاحطلبان صورت گرفته ما همین خسارت را دیدهایم. مذاکراتی که در دولت شهید رجایی توسط آقای بهزاد نبوی در خصوص قراردادها و بحث گروگانها صورت گرفت، آمریکاییها بهراحتی توانستند آن را زیر پا بگذارند و به تعهدات خود عمل نکنند و پولهای ما را پس از آزادی اسرای جاسوس بازنگردانند. این نشان داد که آن توافق منطقی و درست نبود. پس از آن هم باز در سعدآباد و در سال 2003 دیدیم توافقی صورت گرفت که تمام فعالیتهای هستهای ایران به موجبش تعلیق شد و آنها نیز به تعهدات خود عمل نکردند. در توافق مربوط به برجام نیز همین مساله را شاهدیم. در توافق مربوط به افغانستان هم دیدیم که آمریکاییها به تعهدات خود عمل نکردند و مجموعه اینها نشان میدهد در مذاکرات، طیفی که اصولا غربگرا هستند و به غرب خوشبیناند و زود اعتماد میکنند، نمیتوانند مذاکرهکنندههای خوبی برای کشور باشند و حقوق و منافع ملت را رعایت کنند.» و زمانی که از او سوال شد چه جریانی صلاحیت مذاکره دارد بدون توجه به شعارهای ضدآمریکایی که همفکرانش میدهند مدعی شد: «مذاکره در صورت ضرورت به وسیله کسانی که بتوانند منافع ملت را حفظ کنند و نفوذناپذیر باشند.»
روزنامه «آفتاب یزد» اما به بررسی دولت آینده بایدن پرداخت و تصمیماتی که دولت بایدن پس از پیروزی در انتخابات در خصوص فناوری هسته ای ایران خواهد داشت را مورد بررسی و تحلیل قرار داد.
این روزنامه هم در گزارشی ذوق زدگی خود را نسبت به انتخاب بایدن را نشان داده و مینویسد:
«در آمریکا هنوز بحث برسر این است که آیا ترامپ شکست را خواهد پذیرفت یا او از مسیر حقوقی میتواند روزنهای باز کند و بازهم در تاریخ سیاسی ایالات متحده شگفتی ساز شود. در ایران اما تاثیر انتخابات آمریکا و گمانه زنیها درباره ریاست جمهوری بایدن بیشتر و بیشتر میشود. اینکه چرا این چنین شده یکی از دلایلش وعدهای بوده که بایدن پیش از انتخابات داد و گفت او واشنگتن را به توافق هستهای با تهران باز میگرداند. حالا در ایران برسر این موضوع بحث بسیاری است که رویه گفتگو با دولت احتمالی بایدن چگونه باشد. البته در این باره نکته اصلی این است که کاخ سفید آیا به وعدههای خود جامه عملیاتی میپوشاند یا خیر. با این حال برای احیای برجام بدون تردید هیچکس همچون حسن روحانی لحظه شماری نمیکند چرا که این توافق دستاوردی بود که روحانی با وعده آن در سال 92 پیروز شد و با امید نتایج آن در 96 نتیجه را «تَکرار» کرد. در واقع روحانی در این هشت سال همه تخم مرغها را در سبد برجام گذاشت که به یکباره از سوی دولت جمهوری خواه آمریکا از دست رفت. در چنین شرایطی حسن روحانی که محبوب آمد اما با کمترین میزان محبوبیت دورهاش در حال اتمام است بسیار امیدوار است بار دیگر برجام زنده شود و او به محبوبیتی دست یابد تا شاید در آینده سیاسی خودش نیز از این طریق دستاوردهایی را کسب کند.»
روزنامه «صدای اصلاحات» هم معتقد است که اکثریت جامه ایران موافق این هستند که جمهوری اسلامی در عرصه مناسبات منطقه ای و بین المللی وضعیت بهتری پیدا کند و این مهم با پیروزی بایدن امکان پذیر خواهد بود.
این روزنامه که به سمت بایدن غش کرده است، مینویسد:
«حضور بایدن در کاخ سفید تقریبا قطعی است و آن چیزی که از اهمیت بالایی برخوردار است نگاه مردم ایران به چگونگی عملکرد و بهره برداری کارگزاران سیاسی خود از فرصت به وجود آمده است. در نگاه بخشی از مقامات سیاسی ایران و حتی اکثریت جامعه چنین به نظر می آید که با پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا، جمهوری اسلامی در عرصه مناسبات منطقه ای و بین المللی وضعیت بهتری پیدا خواهد کرد.»
روزنامه «شرق» هم رفتار دوگانه اصولگرایان نسبت به انتخابات آمریکا را مورد بررسی قرار میدهد و شباهتی که اصولگرایان از انتخابات امریکا وانتخابات ۸۸ ایران مطرح کردند را غیر منطقی میداند.
این روزنامه در گزارش تحلیلی خود مینویسد:
«واکنش جریان اصولگرا و رسانه های شــان به انتخابات آمریکا و باخت ترامپ پایان نیافته اســت. ادعای تقلب در ایــن انتخابات اصولگرایان را با تناقضــی روبه رو کــرده که نمی دانند با آن چطور برخورد کنند. از یک ســو ظاهرا از کناررفتن ترامپ خوشــحال اند و تمایل دارنــد بر این ادعای او که تقلب و فســاد در سیســتم انتخاباتی آمریکا وجود دارد، صحه بگذارند اما از ســوی دیگر تمایل زیادی به شبیه ســازی این انتخابات با انتخابات سال ۸۸ دارند که نتیجه آن زیرســؤال بردن ادعای تقلب از ســوی ترامپ است آن هم بدون توجه و مقایســه با اینکه مدعی تقلب رئیس جمهوری مستقر آمریکاســت، نه رقیــب انتخاباتــی او. اصولگرایان در حالی کــه مدعی اند انتخابات آمریکا تأثیری در سیاســت داخلــی ما ندارد؛ اما به جد پیگیر آن و پس لرزه هایش هستند و حتی درباره آن اظهارنظر هم می کنند. رسانه های اصولگــرا به شــدت پیگیر پس لرزه هــای انتخابــات آمریکا هســتند و هر اظهار نظر و اتفاقی را منتشــر می کنند.»
روزنامه «اعتماد» هم نحوه عملکرد ترامپ نسبت به برجام را نقد میکند ودر نهات امیدوار است با پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا شاهد ادامه روند مذاکرات و اجرایی شدن برجام از سوی دو طرف باشیم.
این روزنامه هم در گزارش تحلیلی نسبت به انتخاب بایدن و شکست ترامپ مینویسد:
«یکی از دلایلی که باعث شد انتخابات 2020 امریکا به یکی از موضوعات موردتوجه ایرانیان تبدیل شود، نوع مواجهه ترامپ با برجام در چندسال گذشته بود. رییس جمهوری امریکا با این تصور که با خروج از برجام می تواند اهداف دولت امریکا را در منطقه سهل الوصول تر کند، به توافقنامه ای که حاصل 22ماه مذاکرات ایران با گروه 1+5 بود، پشت پا زد و با یکجانبه گرایی خود از اعمال انواع تحریم های ظالمانه علیه ایران فروگذار نکرد. اینکه چه دلایلی علاوه بر رویکرد دولت امریکا این جسارت را به او داد تا توافقنامه ای با این اهمیت را نقض کند، مقاله ای مجزا می خواهد. اما مهم ترین دلیل را باید در نوع نگاه و رفتار ترامپ به جایگاه ایران در منطقه جست وجو کرد. در مجموع نوع مواجهه ترامپ با برجام و تالش های او در 4 سال گذشته برای اعمال فشار حداکثری به ایران و نیز رویکرد متفاوت بایدن به خصوص درمورد توافق هسته ای موجب شد این انتخابات به حدی مورد توجه مردم ایران قرار گیرد که تقریبا لحظه به لحظه شمارش آرا را در تمامی ایالت های امریکا پیگیری کنند و تا اینجا به نظر می آید که بایدن پیروز قطعی انتخابات 2020 امریکاست. هرچند کار بایدن در بازگشت به تعهدات بین المللی دیگری که ترامپ از آنها خارج شده است، فرآیندهای خاص خود را دارد، اما آنچه مورد توجه ایران است بازگشت دولت امریکا به برجام و لغو تحریم های یکجانبه ای است که زندگی شهروندان ایران را تحت تاثیر خود قرار داده است.»
با توجه بررسی صفحه اول روزنامههای زنجیرهای اصلاحطلبان، سناریوی سیاسی پیش روی انتخابات 1400 مشخص شده است. دولت و رسانههای همسو با او در ماههای آتی و تا انتخابات 1400 میخواهد با همان روش نخنمای قدیمی که «هر توافقی بهتر از توافق نکردن است» را در بین افکار عمومی جا بیندازد و اصلاحطلبانی که تا پیش از این تقریبا پروژه عبور از روحانی را پیگیری میکردند، اکنون استراتژی خود را تغییر داده و وارد نبرد انتخاباتی شدند.